Ngày Quốc tế Phụ nữ năm 2021
Mỗi thành tựu đầu tiên mở ra cơ hội cho nhiều người khác.
Năm vừa qua, thế giới tìm thông tin qua cụm từ the first woman (người phụ nữ đầu tiên) nhiều hơn bao giờ hết.1
Bất kể trong chính trị, khoa học, thể thao hay nghệ thuật, phụ nữ đã luôn thúc đẩy xã hội phát triển trong suốt chiều dài lịch sử. Năm vừa qua, thế giới đặt kỳ vọng ở những người phụ nữ tiên phong đã vượt qua khó khăn ở thời đại của mình, mong rằng họ sẽ làm được những việc mà trước đây chưa ai làm.
Là người tiên phong, những phụ nữ này kế thừa thành quả của vô số phụ nữ khác, những người đặt những viên gạch đầu tiên nhưng không có được cơ hội tương tự để vượt ra khỏi rào cản kìm hãm mình. Một số phụ nữ lần đầu tiên đạt được những thành tựu đặc biệt mới mẻ và một số người khác thì nay được công nhận dù họ đã xứng đáng từ rất lâu rồi. Trên khắp thế giới, những phụ nữ tiên phong này đã cùng nhau tạo nên một di sản phi thường cho các thế hệ tiếp bước họ.
Nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ, chúng tôi tôn vinh những người phụ nữ tiên phong mở đường và nhiều phụ nữ mà họ truyền cảm hứng.
"Tuy những tiến bộ mà phái nữ đạt được là kết quả rất đáng mừng, nhưng điều quan trọng cần ghi nhớ chính là phía trước còn cả một hành trình dài. Ngay trong lúc tôn vinh những "người tiên phong" trong lịch sử, chúng tôi vẫn đang cố gắng để chắc chắn rằng sẽ có nhiều người tiếp bước họ."
Lorraine Twohill, Giám đốc tiếp thị của Google và chuyên gia trong ban giám khảo của chương trình Google.org Impact Challenge
Google.org Impact Challenge
Marie Curie đoạt giải Nobel Vật lý năm 1903 và giải Nobel Hóa học năm 1911. Qua hai thành tựu này, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử đoạt được giải thưởng này và cũng là người đầu tiên đoạt giải thưởng này hai lần.
Phần lớn những cơ hội phụ nữ có được trong các lĩnh vực STEM (Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học) hiện nay là nhờ sự kiên cường của Marie Curie, người ban đầu không được xem xét trao giải thưởng năm 1903 vì giới tính của mình, dù bà đóng vai trò then chốt trong nghiên cứu về tính phóng xạ. Sự kiên cường này ở Marie Curie cũng có ở những phụ nữ khác, chẳng hạn như những nữ phi hành gia đầu tiên đấu tranh để được đối xử một cách tôn trọng như các đồng nghiệp nam, cùng vô số phụ nữ khác – những người cống hiến cả đời mình cho khoa học dù công trình của họ có thể không bao giờ được công nhận rộng rãi.
Women Techmakers
"Đối với phụ nữ và trẻ em gái, đôi khi có điều gì đó cho chúng ta cảm giác rằng dù họ có làm gì đi chăng nữa, thì thành quả của họ vẫn sẽ không được công nhận đúng mức như nếu họ là nam. Tôi mong là giải thưởng này ít nhiều sẽ làm thay đổi tình trạng này, cũng như sẽ khuyến khích những phụ nữ khác ... nhận ra rằng thành quả của họ có thể được tôn vinh và thật sự có sức ảnh hưởng."
Jennifer A. Doudna, người đoạt giải Nobel
Xem cách Gitanjali phát minh ra thiết bị phát hiện chì trong nước uống ở Flint, Michigan.
Từ những liều vắc-xin cứu người cho đến các sáng kiến về công nghệ, phái nữ đóng vai trò quan trọng trong những tiến bộ có sức ảnh hưởng lớn nhất năm 2020. Özlem Türeci thu hút sự chú ý của cả thế giới trong vai trò người đồng sáng lập của BioNTech – công ty của Đức hợp tác với Pfizer để phát triển loại vắc-xin COVID-19 đầu tiên được Mỹ cấp phép.
Cũng trong năm 2020, Gitanjali Rao trở thành cô bé đầu tiên được tạp chí TIME vinh danh là Nhân vật nhí của năm (Kid of the Year) cho công trình của em về việc sử dụng công nghệ để giải quyết các vấn đề từ việc nước uống bị ô nhiễm cho đến chứng nghiện chất opioid và nạn bắt nạt qua mạng. Chưa hết, các kỹ sư do Lucy Vasserman dẫn đầu tại Jigsaw, một công ty trực thuộc Google, đã phát triển nhiều ngôn ngữ trên thế giới cho Perspective – công nghệ được nhiều nền tảng và nhà xuất bản sử dụng để xác định và kiểm duyệt những bình luận độc hại.
Đây chỉ là một vài người phụ nữ trong số hàng ngàn phụ nữ trên khắp thế giới có các công trình khoa học vừa truyền cảm hứng cho một thế hệ các bé gái vừa góp phần xây dựng một thế giới an toàn hơn, khỏe mạnh hơn và hòa nhập hơn cho tất cả chúng ta. Tìm hiểu những câu chuyện đầy cảm hứng khác về ảnh hưởng của phái nữ trong khoa học và các lĩnh vực khác tại Google Arts & Culture.
Phụ nữ trong kinh doanh
Một trong những người phụ nữ đầu tiên trở thành triệu phú nhờ tự thân lập nghiệp
Madam C.J. Walker (Sarah Breedlove)
Madam C. J. Walker, tên khai sinh là Sarah Breedlove, là một trong những người phụ nữ đầu tiên trên thế giới kiếm được hơn 1 triệu đô la nhờ doanh nghiệp mà bà thành lập năm 1910, Madam C. J. Walker Manufacturing Company. Walker không chỉ vượt qua những định kiến phân biệt giới tính trong quá trình xây dựng doanh nghiệp của mình, mà bà còn đấu tranh chống nạn phân biệt chủng tộc và đóng vai trò quan trọng trong phong trào nhằm chấm dứt nạn phân biệt chủng tộc, chủ nghĩa thực dân và chủ nghĩa đế quốc. Qua các hoạt động đó, bà trở thành tấm gương cho nhiều phụ nữ ngày nay, những người đang đấu tranh trong những cuộc chiến tương tự.
Walker là một trong vô số những phụ nữ đã đạt được thành công trong kinh doanh: từ những nữ thương nhân tham vọng ở Đông Nam Á và Châu Phi thời kỳ tiền thực dân, những nữ thương gia tiên phong ở London vào thế kỷ 18 cho đến những tượng đài như Helena Rubinstein và Margaret Rudkin (người sáng lập của Pepperidge Farm) – hai bà là chủ của các công ty khởi nghiệp đã phát triển thành những doanh nghiệp toàn cầu hiện nay.
Những người phụ nữ này đã mở ra cơ hội phát triển giúp số lượng chủ doanh nghiệp nữ tăng lên một cách đều đặn trên toàn thế giới.
Dữ liệu gần đây cho thấy cứ 3 doanh nghiệp trên thế giới thì có 1 doanh nghiệp là thuộc sở hữu của phụ nữ,3 và ở Hoa Kỳ, các doanh nghiệp của phụ nữ da màu chiếm 21% trong tổng số doanh nghiệp thuộc sở hữu của phụ nữ.4
Grow with Google
Mặc dù người phụ nữ nào cũng gặp phải khó khăn khi tự xây dựng doanh nghiệp của riêng mình, nhưng những trở ngại mà các doanh nghiệp phải đối mặt hiện nay do đại dịch toàn cầu lại là một trong những tình hình tồi tệ nhất trong thế kỷ qua. Phụ nữ, nhất là phụ nữ da màu, là một trong những nhóm chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, với tỷ lệ mất việc làm và áp lực kinh tế cao hơn do trách nhiệm chăm sóc gia đình tăng lên và do nạn phân biệt chủng tộc.5
"Năm 2020 cũng suôn sẻ nhưng chúng tôi rút ra được rất nhiều bài học", Betsy Mikesell chia sẻ. Cô là người đồng sáng lập của Beddy's, một công ty kinh doanh các bộ sản phẩm chăn ga gối đệm ở West Jordan, Utah. "Qua năm vừa rồi, chúng tôi hiểu được tầm quan trọng của việc có một trang web trên mạng", Fatima Alvarez cho biết. Cô là người đồng sáng lập của Someone Somewhere, một công ty kinh doanh các mặt hàng trang phục có hơn 180 thợ thủ công tại 5 tiểu bang ở Mexico. Cô chia sẻ: "Khi nghĩ về động lực thúc đẩy mình, tôi biết thật ra đó chính là công việc mà chúng tôi đang làm. Tôi biết rằng chúng tôi đang hỗ trợ nhiều người và tôi sẽ không ngừng cố gắng giúp đỡ họ."
Mặc dù 12 tháng vừa qua là một khoảng thời gian căng thẳng, nhưng nhờ những tiến bộ phái nữ đạt được trong kinh doanh, chúng ta có thể hy vọng rằng tương lai sẽ tốt đẹp hơn rất nhiều. Tháng 1 năm 2021, nội các của Đức phê duyệt một dự luật yêu cầu phải có ít nhất một phụ nữ trong hội đồng quản trị công ty đối với những công ty được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán và có nhiều hơn 3 thành viên trong hội đồng quản trị. Chưa hết, Jenet Yellen đã trở thành người phụ nữ đầu tiên được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ.
Fatima Alvarez, người đồng sáng lập của Someone Somewhere
"Khi phụ nữ thành công, tất cả chúng ta đều thành công. Chúng ta cần phải hỗ trợ họ, đảm bảo họ có được công cụ để tiếp tục tiến bộ hơn nữa và trở thành những nhà lãnh đạo đúng với khả năng mà họ vốn có."
Bonita Stewart, Phó chủ tịch phụ trách quan hệ đối tác trên toàn cầu tại Google
Phụ nữ trong thể thao
Người phụ nữ đầu tiên chinh phục đỉnh Everest
Junko Tabei
Junko Tabei là một giáo viên, tác giả và nhà leo núi người Nhật. Năm 1975, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên chinh phục đỉnh Everest và trước khi qua đời vào năm 2016, bà cũng là người phụ nữ đầu tiên chinh phục 7 đỉnh núi cao nhất của 7 châu lục. Các vận động viên nữ hiện nay vẫn tiếp tục mở ra những chân trời mới, nâng cao tiêu chuẩn cho cả nữ giới lẫn nam giới.
Khả năng vận động của phái nữ lâu nay vẫn bị xem là kém hơn nam giới. Tuy nhiên, lịch sử cho thấy có nhiều người phụ nữ mạnh mẽ đã bứt phá giới hạn thể chất của bản thân, từ đó thúc đẩy cả xã hội tiến bộ. Năm 1926, Gertrude Ederle trở thành người phụ nữ đầu tiên bơi qua kênh đào Anh, nhanh hơn gần 2 giờ so với kỷ lục bơi nhanh nhất vào thời điểm đó của một người đàn ông. Năm 1967, cô gái 20 tuổi Kathrine Switzer trở thành người phụ nữ đầu tiên chính thức tham gia giải chạy bộ của thành phố Boston, cả khi cô phải chống trả một nhân viên giám sát cuộc đua khi người này tìm cách ngăn cản cô.
Trong 50 năm qua, hơn 700 phụ nữ đã chinh phục đỉnh Everest, 629 phụ nữ đã bơi qua kênh đào Anh và 7 phụ nữ đã thực hiện thành công những pha úp rổ trong các trận đấu của giải bóng rổ WNBA.
Các vận động viên nữ ngày nay vẫn tiếp tục thách thức các quan điểm về thể thao và nam tính, và họ thường bị đối xử không công bằng do giới tính của mình. Năm 2020, trong danh sách các vận động viên có thu nhập cao nhất thế giới, chỉ có 2 người là phụ nữ.7
Tuy nhiên, có những thành tựu rất đáng tôn vinh. Tháng 11 năm 2020, đội Miami Marlins tuyển Kim Ng cho vị trí tổng giám đốc của đội bóng này. Theo đó, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ tổng giám đốc trong lịch sử của Liên đoàn bóng chày Mỹ (MLB).
Kim Ng, người phụ nữ đầu tiên giữ chức vụ tổng giám đốc trong lịch sử của Liên đoàn bóng chày Mỹ (MLB)
"Lúc mới đặt ra mục tiêu này cho bản thân, tôi chưa bao giờ nghĩ mình thật sự có thể hoàn thành một chuyến leo núi tự do lên núi El Cap trong một ngày... Nhưng đó lại chính là lý do tôi chọn mục tiêu này. Những ước mơ xa vời thách thức chúng ta vượt lên chính bản thân mình ở hiện tại để xem liệu chúng ta có thể tiến bộ được không."
Emily Harrington
Hoạt động hiện tại của Google
Chúng tôi đang nỗ lực xây dựng một tương lai - nơi có sự bình đẳng giới trên toàn cầu, sự công bằng về cơ hội thành công trong mọi lĩnh vực và cũng là nơi phụ nữ cảm thấy an toàn cả trên thế giới mạng và ngoài đời thực. Ngoài ra, chúng tôi vẫn cam kết tạo ra sự công bằng trong lực lượng lao động và với suy nghĩ này, Google đã cam kết thực hiện mục tiêu cải thiện sự hiện diện lãnh đạo của các nhóm có đại diện thấp hơn 30% vào năm 2025.
1. Dựa trên dữ liệu của Google Xu hướng tính đến tháng 1 năm 2021 khi đo lường mức độ quan tâm trong hoạt động tìm kiếm bằng tiếng Anh đối với các cụm từ "the first woman" và "first woman" (người phụ nữ đầu tiên) từ tháng 1 năm 2004 đến tháng 12 năm 2020.
2. Dựa trên dữ liệu của Google Xu hướng tính đến tháng 1 năm 2021 khi đo lường mức độ quan tâm trên Google Tìm kiếm từ tháng 1 năm 2004 đến tháng 12 năm 2020. Vì "phụ nữ trong khoa học" là một chủ đề, nên chúng tôi đo lường mức độ quan tâm trên tất cả ngôn ngữ mà Google hỗ trợ.
3. Ngân hàng Thế giới, năm 2020
4. Báo cáo năm 2020 của American Express về tình hình các doanh nghiệp thuộc sở hữu của phụ nữ
5. Center for American Progress (Trung tâm thúc đẩy tiến bộ Hoa Kỳ), năm 2020
6. Dựa trên dữ liệu của Google Xu hướng tính đến tháng 1 năm 2021 khi đo lường mức độ quan tâm trong hoạt động tìm kiếm bằng tiếng Anh từ tháng 1 năm 2004 đến tháng 12 năm 2020.
7. Forbes, năm 2020
Ảnh minh hoạ là Kate Gibb
