Hoe artsen, bezorgers en bloeddonors samenkomen om in heel Afrika levens te redden
Hoe artsen, bezorgers en bloeddonors samenkomen om in heel Afrika levens te redden
In 2019 werd een vorige versie van dit artikel gepubliceerd dat nu is geüpdatet met een nieuw uitgebrachte documentaire en de inspanningen van LifeBank om COVID-19 te bestrijden in Nigeria.
Voor Temie Giwa-Tubuson bleek toegang tot kaartgegevens een belangrijk onderdeel van haar oplossing voor het bloedaanvoerprobleem in haar geboorteland Nigeria. Informatie organiseren en toegankelijk maken vormt de basis van de missie van Google. Door een systeem te ontwerpen dat bloedbanken en ziekenhuizen met elkaar verbindt via Google Maps Platform, heeft LifeBank de gemiddelde levertijd kunnen verlagen van 24 uur naar minder dan 45 minuten.
Bij een ernstige bloeding hebben mensen vaak nog twintig minuten tot twee uur te leven, dus het is niet iets wat je op je gemak kunt oplossen.
Temie Giwa-Tubuson
In januari 2016 lanceerde Temie, die op dat moment al een bekend figuur was in de gezondheidszorg voor kinderen en moeders in Nigeria, haar project LifeBank officieel. Ze wilde patiënten de snelst mogelijke manier bieden om het bloed te ontvangen dat ze nodig hebben. Het idee ontstond in 2014, toen Temie zwanger was van haar zoon. Ze woonde op dat moment in Lagos, maar haar ouders waren geëmigreerd naar de Verenigde Staten. Omdat Temie haar moeder bij de geboorte wilde hebben, reisde ze naar haar toe.
Bij dertig weken zwangerschap werd Temie in allerijl naar het ziekenhuis gebracht voor een spoedkeizersnede. Gelukkig werd haar zoon Enafie gezond geboren op Valentijnsdag. "Als ik mijn zoon in Lagos had gekregen, had ik kunnen overlijden aan bloedverlies na de bevalling", realiseerde Temie zich.
Nigeria heeft het op drie na hoogste sterftecijfer onder moeders ter wereld. 19% van de wereldwijde moedersterfte vindt in Nigeria plaats. Hemorrhagia postpartum (bloedverlies na een bevalling) is de grootste doodsoorzaak onder moeders. In Nigeria ontbreekt bovendien de infrastructuur die nodig is om het cruciale bloed snel op de juiste plaats te krijgen, wat het probleem nog erger maakt. "Toen ik me dat realiseerde, wist ik dat ik dit moest aanpakken en dat ik er alles aan moest doen wat ik kon", vertelt Temie. Ze keerde terug naar Lagos, vastbesloten om een oplossing te vinden.
Gedoneerd bloed is maar zes weken houdbaar. Vaak verstrijkt de houdbaarheidsdatum voordat het bloed nodig is omdat artsen niet de juiste bloedgroep kunnen vinden die ze nodig hebben. Temie realiseerde zich dat hier een logistiek probleem aan ten grondslag lag: "De artsen die het bloed nodig hebben en de bloedbanken die ongebruikt bloed moeten weggooien, moesten een manier vinden om met elkaar te communiceren." Ze koos voor het Google Maps-platform om een interface te maken waarmee ze deze instellingen met elkaar in contact kon brengen. Door elke locatie voor bloeddistributie in Lagos in kaart te brengen (van ziekenhuizen en bloedbanken tot de koeriers) kwam Temie tot haar oplossing.
Vroeger moesten ziekenhuizen (of zelfs familieleden van patiënten) afzonderlijke bloedbanken afbellen om te vragen of die de benodigde bloedgroep hadden. De reactietijd waren letterlijk een kwestie van leven en dood, en de overbelaste artsen en familieleden in nood beschikten niet over de middelen om op tijd het juiste bloed te vinden.
We gebruiken Google Maps om een platform te bouwen voor communicatie tussen bloedbanken, ziekenhuizen en patiënten zoals dat eerder niet bestond.
Temie Giwa-Tubuson
Als oplossing voor dit probleem ontwikkelde Temie een online bloeddatabank in samenwerking met 52 bloedbanken in Lagos en bracht ze alle gegevens in kaart. Doktoren kunnen nu een bloedgroep opvragen en meteen een kaart bekijken waarop het bezorgingstraject te zien is. Dankzij het LifeBank-model wordt bloed nu meestal binnen een week na opslag bij een bloedbank gebruikt en wordt verspilling zo goed als voorkomen. Bovendien voldoet de voorraad nu eindelijk aan de vraag.
Elke twee seconden
Frequentie waarmee iemand ergens in de Verenigde Staten bloed nodig heeft.
Het Rode Kruis, 2019Vóór de komst van LifeBank kon het meerdere uren en in sommige gevallen zelfs meerdere dagen duren voordat een patiënt in Lagos bloed kreeg. LifeBank veranderde dat: bloed kan nu binnen gemiddeld 45 minuten na het eerste verzoek worden bezorgd, een absoluut record voor plaatselijke begrippen. Zoals Temie het zegt: "Zonder een technologie als die van Google Maps zouden we nergens zijn."
Ik wist dat de donors een belangrijke rol zouden spelen in de distributie. Als je geen aanvoer hebt, wat valt er dan te distribueren?
Temie Giwa-Tubuson
Net zoals in veel landen wereldwijd is het in Nigeria lastig om voldoende bloeddonaties binnen te krijgen, maar donors zijn een essentieel onderdeel van de toeleveringsketen voor bloed. Temie wist dat LifeBank alleen zou werken als ze het aantal vrijwillige bloeddonaties kon verhogen. In de donor-app van LifeBank kunnen Nigerianen een afspraak maken vanuit een kaart met lokale bloedbanken en meer informatie bekijken over wat ze kunnen verwachten.
Ik ben ook een keer ziek geweest. Ik was in levensgevaar. Ik weet wat het betekent om [bloed te geven] voor mensen die het nodig hebben. Je redt er iemands leven mee.
Oluwaseun Adeolu LifeBank-bloeddonor
LifeBank heeft nu meer dan 5000 bloeddonoren geregistreerd door donoren te verbinden met kritieke vraaglocaties. Op de vraag hoe het haar lukte om zoveel vrijwilligers te vinden, antwoordde Temie simpelweg: 'Het zal je verrassen wat voor antwoord je krijgt als je het gewoon vraagt. Meestal zeggen mensen geen nee, vooral niet als je ze uitlegt waarom het zo belangrijk is.'
LifeBank heeft tot nu toe al 22.000 units vervoerd, meer dan 400 ziekenhuizen van bloed voorzien en meer dan 8000 levens gered.
Update: Temie en haar team zetten hun missie voort om medische apparatuur en middelen beschikbaar te stellen aan mensen die het hard nodig hebben. Ze leiden nu de inspanningen in Nigeria om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. LifeBank levert momenteel gratis zuurstof aan ziekenhuizen om COVID-19-patiënten te behandelen. In samenwerking met lokale organisaties heeft het team ook drive-thru/walk-in testcentrums voor COVID-19 geopend in Lagos en Ibadan, die als model voor centrale screening in heel Afrika kunnen dienen. LifeBank werkt ook aan een nationaal register van kritieke medische apparatuur. In het kader daarvan worden beademingsapparaten, ventilatoren en IC-bedden opgespoord en gerepareerd voor lokale ziekenhuizen. Ga voor meer informatie naar LifeBank.ng.
Waar kan ik bloed doneren?
Met één donatie kun je tot wel drie levens redden. Ontdek waar je in jouw omgeving veilig bloed kunt doneren.
